Wynalazek naukowców z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu zajął II miejsce w konkursie „Eureka! DGP – Odkrywamy polskie wynalazki”. Nanokompozytowy pochłaniacz tlenu wyprzedził 56 projekty z całej Polski w konkursie zorganizowanym przez Dziennik Gazeta Prawna. Opracowany został przez zespół pod kierownictwem prof. dr hab. Zenona Foltynowicza, prof. zw. UEP z Wydziału Towaroznawstwa. Prace nad nim trwały 5 lat.
Niezbędny do życia, szkodzi jednak produktom. Mowa o tlenie. Wynalazek uczonych UEP wydłuża termin ważności produktów pochłaniając tlen. Rewolucyjność wynalazku polega na tym, że pochłaniacz może stanowić część opakowania, a nie jest dodawany bezpośrednio do żywności jak przeciwutleniacze. Kolejną zaletą jest to, że w odróżnieniu od większości rozwiązań dostępnych na rynku taki pochłaniacz nie potrzebuje wody, by zacząć działać. Jest to istotne w przypadku suchych produktów żywnościowych. Rocznie marnuje się w Polsce 8,9 mln ton żywności m.in. z powodu złego opakowania i przechowywania. Jednym z czynników istotnie obniżający jakość zapakowanych produktów spożywczych jest tlen obecny w opakowaniu. Objawia się to zmianami smaku, wyglądu, zapachu i składu chemicznego. W większości przypadków powinno się dążyć do usunięcia tlenu z opakowania. Tradycyjnie tlen usuwany jest z opakowania z wykorzystaniem pakowania próżniowego albo w modyfikowanej atmosferze MAP. Metody te nie są jednak w pełni skuteczne. Jednym z najnowszych i najskuteczniejszych rozwiązań w tym zakresie stosowanych na świecie jest wykorzystanie tzw. pochłaniaczy tlenu. Jak już wspomniano, obecność tlenu w opakowaniu jest kluczowym czynnikiem ograniczającym trwałość zapakowanego produktu. Dotyczy to nie tylko produktów spożywczych. W przypadku produktów nie spożywczych obecność tlenu w opakowaniu może powodować korozję, psucie się leków lub degradację np. materiałów archiwalnych. Na Wydziale Towaroznawstwa Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu opracowano nowy typ pochłaniaczy tlenu. Opracowana innowacyjna technologia polega na zastosowaniu rozwiązania z zakresu nanotechnologii, mianowicie innowacyjnego pochłaniacza tlenu opartego na nanożelazie. Preparaty te otrzymywane są wg know-how autorów.
Korzyści:
- Pakowane produkty spożywcze wymagają zapewnienia ich świeżości a także przydatności do spożycia w dłuższym okresie czasu. Umożliwia to proces konserwacji, jednakże stosowanie konserwantów chemicznych wzbudza duże kontrowersje.
- Jedną z głównych korzyści z zastosowania wynalazku jest ochrona produktów ,,z zewnątrz" przed niekorzystnym działaniem tlenu, co znacznie wydłuża okres ich przydatności o spożycia.
- Ważną korzyścią w aspekcie prozdrowotnym jest również możliwość wyeliminowania niektórych substancji typu E dodawanych do żywności jako przeciwutleniacze lub antyoksydanty.
- Pochłaniacze tlenu usuwają tlen znajdujący się wewnątrz opakowania, jednak nie przenikają one do zapakowanej żywności, więc nie są wraz z nią konsumowane. Natomiast przeciwutleniacze wprowadzane są bezpośrednio do produktu spożywczego i mogą niekorzystnie wpływać na organizm.
- Innowacyjna technologia może być wykorzystana także w pakowaniu farmaceutyków, materiałów archiwalnych, wyrobów elektronicznych itp.